DÜNYADA "YEŞİL EKOL" HALİNE GELEN EMİNE ERDOĞAN

Fatma Merve İanan'ın Köşe Yazısı,

İklim mücadelesinde Toprak Ana’nın dilinden anlayan, doğurgan, üretken, zarif ve özverili yapısıyla doğa ile benzeşim gösteren, iklim rehberliği ile doğaya ama küçük ama büyük dokunuşlarda bulunan kadınlar önemli bir yer teşkil etmektedir. Nitekim kadın elinin değdiği her şey güzelleşir, yeşerir ve çiçek açar…

Gelin! Özverisi ile dünyada gurur kaynağımız olan bu kadınlardan birine, devrim niteliğinde, ezber bozan bir yeşil hareket başlatan kıymetli bir “Hanımefendi”ye kulak verelim…

Selçuklu, Osmanlı ve Türkiye Cumhuriyeti’nin bilhassa Anadolu’nun üretken, tasarruflu, doğaya hürmet sahibi kadının temsilcisi, geleneksel yaşam tecrübelerini kurumsal zemine aktararak Türkiye’de hatta Dünya’da “Yeşil Ekol” haline gelen Emine Erdoğan…

Evet, tam olarak da dönüştürülebilir, kalkındırılabilir ve sürdürülebilir bir ekol…

Emine Erdoğan’ın hayâllerinin ötesinde uluslararası başarılara giden yeşil yolda her şey, Dünya Ortak Evimiz kitabında özel olarak bahsi geçen “Ağacın Hikâyesi” ile başlamış, Recep Tayyip Erdoğan’ın İstanbul Belediye Başkanlığı döneminde İstanbul’un çöpten arındırılma süreci ile devam etmiştir. Fakat şahsı ve Türkiye adına ses getiren “Yeşil Milat” Eylül 2017’de hanımefendinin himayelerinde, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın bünyesinde gerçekleştirilen Sıfır Atık Projesi olmuştur. Bu Yeşil Hareket ise sayın hanımefendinin milletvekillerine, iş insanlarına, STK’lara, alanında uzman akademisyenlere ve gönüllülere "Ülkemizin geleceği adına önemine yürekten inandığım Sıfır Atık Projesi'ne dair bu mektup vesilesiyle kalbi selamlarımı sunuyorum." cümleleri ile başlayan bir mektupla startını vermiştir.

Al, kullan, dönüştür reçetesi sunan Sıfır Atık Projesi BM toplantılarında, OECD 3. Çevresel Performans İncelemesi Raporu gibi pek çok uluslararası platformlarda gündeme gelmiştir. Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) ve Birleşmiş Milletler İnsan Yerleştirme Programı (UN HABİTAT) tarafından “Özel Çevre Ödülü” yine Birleşmiş Milletler Gıda Tarım Örgütü (FAO) tarafından “Sıfır Açlık Ödülü”ne layık görünmüş ardından geçtiğimiz mart ayında Akdeniz Parlamentosu Asamblesi tarafından 21 ülke arasından “En İyi Proje” ödülüne layık görülmüştür.

İklim ve Kalkınma Liderlik Ödülü

Son olarak Dünya Bankası ile yeni projelerin hazırlıklarını yaptığımız şu dönemde iklim konusundaki özverisi, yeşil harekette öncü duruşu, Türk kadını olarak Sıfır Atık ve Sıfır Atık Mavi Projelerini bir dünya markası haline getirmesi sebebi ile temmuz ayında Dünya Bankası tarafından kendi bünyesinde bir ilki barındıran İklim ve Kalkınma Liderlik Ödülüne layık görülmüştür.

“Siz gerçek bir iklim şampiyonusunuz”

Cumhurbaşkanlığı Külliyesi Devlet Konukevi’nin bahçesinde düzenlenen Ödül Töreninde Dünya Bankası Türkiye Direktörü Auguste Tano Kouame bir konuşma gerçekleştirerek Kasım 2019’da İstanbul’da Emine Erdoğan’ın öncülüğünde düzenlenen Sıfır Atık Zirvesi’ne katıldığını belirterek “İklim değişikliği gündemine olan kişisel bağlılığınızı ilk elden görebildim. Zirvede ev sahipliği yaptığınız akşam yemeği sırasında, doğa sevginizi ve kesinlikle boşa gitmesi gerekmeyen her şeyi yeniden kullanma konusundaki uzun zamandır pratiğinizi gösteren kişisel hikâyelerinizi anımsıyorum. Çığır açan Sıfır Atık Girişimi’ni kişisel olarak desteklediniz ve daha geniş bir döngüsel ekonomi geçişinin yolunu açtınız. Siz gerçek bir iklim şampiyonusunuz. Türkiye artık ekonomik büyüme ve sosyal refah için ulusal stratejisinin merkezine iklim eylemini yerleştirdi. Sizin iklim değişikliği konusundaki liderliğiniz, Türk insanının gelecek nesillerine tohum ekiyor ve dünya çapında da örnek oluyor” ifadelerine yer vererek Türkiye’nin iklim eylem stratejisini, kıymetli hanımefendiyi ve onun nezdinde Türk kadınını onore etmiştir.

Hanımefendi Emine Erdoğan ise “Bu son derece anlamlı ödülü, çocuklarımızın adil bir geleceğe kavuşması için tek yürek olmuş tüm doğaseverler adına kabul ediyorum. Bu ödülü, ülkem, milletim, altyapıyı hazırlayan akademisyenler, çevreciler adına aldım” ifadelerini kullanmıştır.

KÜRESEL SIFIR ATIK İYİ NİYET BEYANI

 BM Genel Kuruluna Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile katılım sağlayan Emine Erdoğan ABD’nin New York şehrinde dünyaya örnek olan iklim krizi ve sıfır atık çalışmalarını devam ettirmiştir. Bu kapsamda Sıfır Atık Projesi’nin dünyada yaygınlaştırılması hedeflenerek ve bu çalışmanın küresel liderliğini Emine Erdoğan’ın üstleneceği belirtilerek Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres ile sürdürülebilir atık yönetimi çalışmalarının küresel ölçekte yaygınlaşmasını, desteklenmesini ve teşvikini taahhüt eden iyi niyet beyanı imzalanmıştır. Emine Erdoğan bu beyanın altındaki imzaların sayısının artması temennisinde bulunmuştur. Yine New York ziyareti kapsamında Türk Evinde “Dünya Ortak Evimiz: İklim Kriziyle Mücadelede Sıfır Atığın Önemi” programına katılmıştır. Buradaki konuşmasında ise Emine Erdoğan “Bugüne kadar, sıfır atık konusundaki tecrübelerimizi paylaşmamız noktasında uluslararası birçok talep aldık, bu konudaki başarımız uluslararası toplumda büyük ilgi görüyor. Bu deneyimlerimizi isteyen her ülkeyle paylaşmaya hazırız ve Sıfır Atık Projesini küresel bir harekete dönüştürmek arzusundayız” diyerek programa katılım sağlayan bazı ülkelerin First Lady’lerini ve çevre bakanlarını ‘Küresel Sıfır Atık İyi Niyet Beyanını’ imzalamaya davet etmiştir.

“DÜNYA ORTAK EVİMİZ” ÜZERİNE   

Türkiye, iklim değişikliği ile mücadeleye Türkiye Paris Antlaşmasına müdahil olmasından çok daha önce ulus ötesi örnek bir çaba göstermesi ile başlangıç yapmıştır.  “İklim değişikliğiyle mücadelede, küresel olarak kritik bir eşikteyiz. Türkiye olarak bu krize, dünyanın ortak evimiz olması şuuruyla yaklaşıyoruz” diyen Emine Erdoğan Hanımefendi’nin hiç şüphesiz kalın çizgilerle konunun öneminin altını çizmesi, konuya sağduyu çağrısı yapmasının önemi yadsınamaz.

Her şeyden önce bir kadın, bir doğasever, bir vatansever, bir eş ve anne olarak İklim Mücadelesinin savunucusu olarak tıpkı genç kızlığında en sevdiği uğraşlardan biri olan, parça kumaşlardan alıp diktiği dikişler gibi bu mücadeleyi de parça parça, ilmek ilmek işledi, nakşetti, dönüştürdü…

Yine hanımefendinin elinin değip güzelleştirdiği, katkı sunduğu, haziran ayında gerçekleştirilen bir tanıtımla satışa sunulan, bütün geliri, Tarım ve Orman Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü Vakfı’nın “Yanan Ormanları Yeniden Ağaçlandırma Fonu"na bağışlanacak olan Dünya Ortak Evimiz kitabı konunun önemine bir kez daha dikkat çekmesi noktasında oldukça önemli bir kitap çalışması. Kitabın tüm sayfalarında geri dönüştürülebilir kâğıt kullanılması da konuya vurgu yapması açısından etkileyici bir nüans olmuş …

Kitap, Emine Erdoğan Hanımefendi ve her biri alanında uzman çalışma, proje ve yaşam biçimleri ile öne çıkan yerli ve yabancı 28 yazarın hayatın içinden, sürükleyici, sürdürülebilirlik hikâyelerini konu edinmekte.

Kitap, çiçeklere gülümseyen Hayriye Hanım ve ağaçların hakkını savunan Cemal Bey’in kızı olarak İstanbul’da hikâyesine başlayan Emine Erdoğan Hanımefendi’nin bizzat kaleme aldığı “Ağacın Hikâyesi Böyle Bitmesin” yazısı ile başlamaktadır. Kitapta Hanımefendi için ayrılan yaşam hikâyesi kısmında kendisi adına önem arz eden çocukluğundaki bahçeli ev ve ağaç kültürü, eşi, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Beyefendi ile söz merasiminin ağaçların altında bahçede gerçekleşmesi gibi çocukluk ve gençlik anılarına yer verilmektedir. Kendisinin gayreti doğrultusunda ülkemiz için dünyada geniş yankı bulan heyecan verici geri dönüşüm yolculuğunun nasıl başladığı anlatılmaktadır.

Kitapta doğanın daima karşılık verdiğine, doğayla mutlu olmanın doğayı mutlu etmekten geçtiğine, her şeyin sonsuz bir dönüşüm içinde olduğuna, doğaya kalp gözüyle bakmanın önemine, beyinle kalbin uyumlu çalışması sonucunda bu işin çözüleceğine dair anahtar, pusula veyahut şifre niteliğinde bilgiler yer almaktadır. Kısacası çevreyle dost olmanın sırları, ipuçları veriliyor kitapta…

Yine kitapta geri dönüşümün “azalt-yeniden kullan- geri dönüştür” reçetesine yer verilmiş, atıklardan geri dönüştürülebilir sanata, organik tarımdan zehirsiz sofralara, sıfır atıktan sıfır atık maviye, okyanuslardan yağmur ormanlarına, 7.kıta olarak adlandırılan Büyük Pasifik Çöp Alanına, çevre ahlakından çevre bilincine, doğaya duyarlı yaşamında ailede başladığından sürdürülebilir bir dünya için kadının rolüne varıncaya kadar pek çok konu okurlarını beklemekte…

Ayrıca kitapta deniz kaplumbağasının hikâyesinden usturlabın hikâyesine, Adem Amca ve Yaren Leyleğin bitmeyen dostluğunun hikâyesinden Venedik’ten Bursa’ya uzanan bir flamingo hikâyesine kadar yaşamın tam içinden alınmış hikâyeler de yeşil yürekleri ısıtan cinsten…

SON SÖZ

Küresel iklim krizinin eşiğinde insan ve tabiat ilişkisini düşündüğümde aklıma Ahmet Haşim’in “İnsan zekâsı tabiatın içinde değil tabiatın yanında, ayrı bir kuvvettir” sözü gelir. Evet insan olarak tabiatın içinde bulunmamız yeterli değil. Bizi diğer canlılardan ayıran, bize bahşedilen zekâmız ile tabiatın yanında, tabiat ile dost olarak, güçlü bir sinerji ile hareket edebilirsek buradan da güçlü bir enerji doğacaktır.

Öncelikle iklim insanın içinde… Benliğimizi, hayatımızı, geleceğimizi kısacası dünyamızı israf etmeyelim.

Son sözü iklime bırakmadan, vakit geç olmuş, dönülmez yolmuş dememek için, yürüyecek daha çok yolumuz var… İşte bu yeşil yolda, yeşil bir bilinçle birlikte daha fazla yeşil cümleler kurup, daha fazla yeşil eylemler gerçekleştirmemiz gerekmektedir.

İklim krizini durdurabilecek son nesil olarak sizce de elimizi taşın altına daha fazla koymamız gerekmiyor mu?...

Dünya Ortak Evimiz kitabına dair, kitabın içinden son bir cümle ile sözlerimizi noktalayalım:

“Allah evreni tefekkür etmekten öteye giderek insanlığa yeryüzüne yardımcı naiplik bahsetmiş; insanlığa çevredeki dengeyi muhafaza etme, onarma ve gelecek nesillerin nail olması alametleri koruma görevi vermiştir. Evet yalnızca bir dünya var ve bu dünya hepimizin ortak evi.”

Bu vesile ile her şeyden önce bu ülkenin evladı, genç bir Türk kadını olarak iklim, geri dönüşüm ve kalkınma mücadelesini özverisi ve şahsi çabası ile küresel arenaya taşıyan, Birleşmiş Milletler tarafından iklim şampiyonu ilan edilen, yaptıkları ile örnek alınan Dünya’nın “Yeşil Ekol”ü Sayın Emine Erdoğan Hanımefendiye şahsım ve geleceğim adına teşekkürü bir borç bildiğimi dile getirmek isterim.

 

FATMA MERVE İNAN