Bayraktar, yaptığı açıklamada, ekim ayı üretici ve market fiyatları ile girdi maliyetlerindeki değişimlere ilişkin değerlendirmede bulundu.
Ziraat odaları aracılığıyla girdi piyasalarından fiyat verisi aldıklarını belirten Bayraktar, ekimde eylüle göre "20.20 kompoze gübresi" fiyatının yüzde 0,7, amonyum sülfat gübresinin yüzde 0,4, DAP gübresinin yüzde 0,3 ve ÜRE gübresinin yüzde 1 azalırken amonyum nitrat gübresi fiyatının yüzde 0,8 arttığı bilgisini verdi.
Bayraktar, geçen yılın ekim ayına göre son bir yılda gübre fiyatlarında artış olduğunu kaydetti.
Ekimde mazot fiyatının aylık yüzde 1,9, yıllık yüzde 30,4 arttığını belirten Bayraktar, söz konusu ayda eylüle göre besi yeminin fiyatının yüzde 1,3, süt yeminin yüzde 1,1 yükseldiğini kaydetti.
Üretici ve market arasındaki fiyat değişimleri
Bayraktar, ekimde üretici ve market arasındaki fiyat farkının en fazla yüzde 382,9 ile patateste görüldüğüne dikkati çekerek şöyle devam etti:
“Patatesteki fiyat farkını yüzde 284,1 ile kuru soğan, yüzde 242,1 ile marul, yüzde 229,5 ile maydanoz takip etti. Patates 4,8 kat, kuru soğan 3,8 kat, marul 3,4 kat, maydanoz 3,3 kat fazlaya satıldı. Üreticide 5 lira 25 kuruş olan patates markette 25 lira 35 kuruşa, 4 lira 92 kuruş olan kuru soğan 18 lira 90 kuruşa, 17 lira 17 kuruş olan marul 58 lira 73 kuruşa, 5 lira 17 kuruş olan maydanoz 17 lira 2 kuruşa satıldı. Fiyatı en fazla artan ürün markette patates, üreticide kabak oldu. Fiyatı en fazla düşen ürün ise hem markette hem de üreticide yeşil fasulye olarak gerçekleşti. Ekimde markette 36 ürünün 22’sinde fiyat artışı, 14’ünde ise fiyat azalışı görüldü."
Bayraktar, markette yüzde 32,9 ile fiyatı en fazla artan ürün olan patatesi, yüzde 30,3 ile kuru soğanın, yüzde 24,4 ile domatesin, yüzde 12,2 ile yeşil soğanın takip ettiğini aktardı.
Markette fiyatı en fazla azalan ürünün ise yüzde 21,9 ile yeşil fasulye olduğuna işaret eden Bayraktar, bu üründeki fiyat düşüşünü yüzde 16,6 ile limonun, yüzde 15,7 ile sivri biberin, yüzde 8,8 ile kuru kayısının izlediğini bildirdi.
Üreticideki fiyat değişimleri
Bayraktar, ekimde üreticide 28 ürünün 15'inde fiyat artışı, 10'unda fiyat düşüşü görüldüğünü, 3 üründe ise fiyat değişimi olmadığını ifade etti. Üreticide en çok fiyat düşüşünün yüzde 28,4 ile yeşil fasulyede görüldüğü bilgisini veren Bayraktar, bu ürünü yüzde 15,2 ile fındık, yüzde 13,8 ile salatalık ve yüzde 13,6 ile kuru incirin izlediğini anlattı. Bayraktar, "Üreticide en çok fiyat artışı yüzde 69,2 ile kabakta görüldü. Kabaktaki fiyat artışını yüzde 50,3 ile domates, yüzde 25 ile Antep fıstığı, yüzde 19,9 ile patates izledi." değerlendirmesinde bulundu.
Üretici fiyat değişiminin nedenleri
Bayraktar, kabak, domates ve patlıcandaki fiyat artışlarının tarla sezonunun bitip seraya geçilmesinden kaynaklandığına dikkati çekerek şunları kaydetti:
“Antep fıstığı fiyatları hem ürünün yok yılı olması hem de bu yıl yaşanan kuraklık sebebiyle artış gösterdi. Türkiye genelindeki kuraklıktan etkilenen kışlık patates hasadının başlaması ve depo maliyetlerinin artması patates fiyatlarını artırdı. Limon fiyatları, depolarda ürün olmadığı ve arzda yaşanan azalmadan dolayı yükseldi. Taze fasulyede hasadın devam ettiği bazı bölgelerdeki arz artışı üretici fiyatlarını düşürdü. Fındık fiyatları zirai don sebebiyle rekoltenin düşük olmasından dolayı yükseldi. Bu ay ise hem ihracatçıların hem de fabrikaların fiyatları baskılaması nedeniyle fındığın üretici fiyatlarında düşüş yaşandı. Salatalıktaki fiyat düşüşü bu yıl seradaki üretim artışından kaynaklandı. Bu yıl incir ihracatının geç başlaması nedeniyle ihracatın düşük miktarda kalması incire olan talebi azalttı ve fiyatlar geriledi.”
