İsrail'de protestolar şiddetlendi, yüz binler sokağa döküldü

İsrail Cumhurbaşkanı Yitzak Herzog, pazar günü İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun Savunma Bakanı'nı kovmasıyla büyüyen protestoların ardından yargının yetkilerini kısıtlayan ve iktidarın yargı atamalarında söz sahibi olmasını öngören tartışmalı reformun durdurulması için çağrıda bulundu.

Twitter üzerinden yapılan açıklamada hükümete seslenen Herzog, "İsrail halkının birliği için, sorumluluğunuzu yerine getirmek için, bu yasama sürecini hemen durdurmanız için çağrı yapıyorum" yazdı.

 

İsrail'de normal şartlarda törensel görevler üstlenen ve sembolik bir pozisyon olan Cumhurbaşkanı'nın günlük siyasi tartışmalardan uzak kalması bekleniyor. Ancak Herzog'un çağrısı, reform çabalarının halkta sebep olduğu bölünmeyi endişe verici seviyede gördüğüne işaret ediyor.

 

İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant, pazar günü Netanyahu'ya ülkede ciddi fikir ayrılığına sebep olan, toplu protestoları tetikleyen ve ordu içinde rahatsızlığa neden olan, reformu geri çekmesi için çağrı yapmıştı. Netanyahu, Gallant'ı görevden alarak yanıt verdi.

 

Gallant'ın görevden alınmasının ardından birçok şehirde on binlerce kişi sokaklara indi.

 

Netanyahu'nun bugün bir açıklama yapması bekleniyor.

 

Netanyahu hükümetinin tartışmalı "yargı reformu"

Adalet Bakanı Yariv Levin, 5 Ocak'ta Yüksek Mahkeme'nin yetkilerini sınırlandıran yargının, hâkimlerin seçimi üzerindeki etkisini azaltan bir "yargı reformu" planladıklarını duyurmuştu.

 

Netanyahu başbakanlığındaki koalisyon hükümetinin, yargının bazı yetkilerini Meclis'e devretmeye yönelik hamleleri, Yüksek Mahkeme başta olmak üzere hükümet ile İsrail yargı mekanizması arasında gerilime yol açmıştı.

 

Ülkedeki en yüksek yargı makamı olarak görev yapan İsrail Yüksek Mahkemesi, Meclis'in çıkardığı kanunları, anayasa taslağı olarak kabul edilen "temel yasalara" aykırılık gerekçesiyle bozma yetkisine sahip.

 

Netanyahu hükümeti, açıkladığı yargı düzenlemesinde, Yüksek Mahkeme'nin, Meclis'in çıkardığı kanunları bozma yetkisinin büyük ölçüde elinden alınacağını belirtmişti.

 

Hükümetin yargının yetkilerini kısıtlayan ve iktidarın yargı atamalarında söz sahibi olmasını öngören yargı düzenlemesi, İsrail içinde ve uluslararası alanda yoğun şekilde eleştirilmişti.

 

Cumhurbaşkanı Herzog'un, taraflara "iç savaş" uyarısı yaparak sunduğu alternatif tasarı da iktidar tarafından reddedilmişti.

 

İsrail ordusunda savaş pilotları, denizaltı subayları, siber güvenlik uzmanları, özel kuvvetler gibi birimlere bağlı binlerce yedek asker, hükümetin tartışmalı yargı düzenlemesini uygulaması durumunda görevlerine devam etmeyeceklerini veya eğitimlere katılmayacaklarını açıklamıştı.

 

İsrail'de iç ve dış istihbarat teşkilatları, diğer güvenlik kurumlarının çalışanları da yaptıkları açıklamalarla hükümetin yargı düzenlemelerine karşı itirazlarını duyurmuştu.

 

Devam eden tartışma ve tepkilere rağmen "yargı reformu" kapsamındaki "başbakanın görevden alınmasını zorlaştıran" yasa tasarısı 23 Mart'ta Meclis'ten geçmişti.

 

Yarın Meclis'e getirilmesi planlanan yasa tasarısı, hükümetin, Yüksek Mahkeme üyelerinin belirlenmesinde öncelikli söz sahibi olmasını ve böylelikle Yüksek Mahkeme Başkanı'nı belirleyebilmesini öngörüyor.

 

Netanyahu öncülüğündeki koalisyon, yargı düzenlemesine karşı çağrı yapan Gallant ve diğer Likud milletvekillerinin hükümetten desteğini çekmesi durumunda tartışmalı yargı paketini geçirmekte Meclis çoğunluğunu kaybetme tehlikesiyle karşı karşıya kalabilir. (Millet Haber Ajansı)