Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturulan eylül ayına ilişkin geçici dış ticaret verileri açıklandı. Buna göre, Genel Ticaret Sistemi (GTS) kapsamında ihracat eylülde geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 2,8 artarak 22 milyar 576 milyon dolar, ithalat yüzde 8,7 yükselerek 29 milyar 479 milyon dolar oldu.
Dış ticaret açığı, eylülde geçen yılın aynı ayına göre yüzde 33,8 artarak 6 milyar 903 milyon dolara yükseldi.
İhracatın ithalatı karşılama oranı, Eylül 2024'te yüzde 81 iken geçen ay yüzde 76,6 olarak belirlendi.
Ocak-eylül döneminde dış ticaret açığı yüzde 11,8 arttı
Ocak-eylül döneminde de ihracat, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 4,1 artışla 200 milyar 578 milyon dolar, ithalat yüzde 5,9 yükselişle 267 milyar 637 milyon dolar oldu.
Ocak-eylül döneminde dış ticaret açığı, yüzde 11,8 artışla 67 milyar 60 milyon dolara yükseldi.
İhracatın ithalatı karşılama oranı Ocak-Eylül 2024 döneminde yüzde 76,3 iken bu yılın aynı döneminde yüzde 74,9'a geriledi.
Enerji ve altın hariç dış ticaret
Enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç ihracat, eylülde yüzde 2,1 artarak 20 milyar 785 milyon dolardan 21 milyar 227 milyon dolara çıktı. Eylülde enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç ithalat yüzde 5,8 artarak 21 milyar 204 milyon dolardan 22 milyar 438 milyon dolara geriledi.
Enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç dış ticaret fazlası, eylülde 1 milyar 211 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Dış ticaret hacmi, yüzde 4 artarak 43 milyar 665 milyon dolar oldu. Söz konusu ayda enerji ve altın hariç ihracatın ithalatı karşılama oranı, yüzde 94,6 olarak kayıtlara geçti.
Eylülde ihracatta imalat sanayisinin payı yüzde 94,5 olurken, ithalatta ara mallarının payı yüzde 69,1 olarak hesaplandı
Ekonomik faaliyetler incelendiğinde ihracatta eylülde imalat sanayinin payı yüzde 94,5, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün payı yüzde 3, madencilik ve taş ocakçılığı sektörünün payı yüzde 1,8 oldu.
Bu yılın ocak-eylül döneminde ihracatta imalat sanayinin payı yüzde 94,5, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün payı yüzde 3,3, madencilik ve taş ocakçılığı sektörünün payı yüzde 1,6 olarak belirlendi.
Geniş ekonomik gruplar sınıflamasına göre, ithalatta eylülde ara mallarının payı yüzde 69,1, sermaye mallarının payı yüzde 14,9 ve tüketim mallarının payı yüzde 15,5 olarak hesaplandı.
İthalatta yılın 9 ayında ara mallarının payı yüzde 69, tüketim mallarının payı yüzde 16,3 ve sermaye mallarının payı yüzde 14,5 oldu.
Almanya ihracatta, Çin ithalatta ilk sırada
Eylülde ülkeler özelinde ihracatta ilk sırayı, 1 milyar 904 milyon dolarla Almanya aldı. Bu ülkeyi 1 milyar 387 milyon dolarla Birleşik Krallık, 1 milyar 348 milyon dolarla ABD, 1 milyar 101 milyon dolarla Irak ve 1 milyar 100 milyon dolarla İtalya izledi. Söz konusu ayda ilk 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın yüzde 30,3'ünü oluşturdu.
Ocak-eylül döneminde ihracatta ilk sırayı 16 milyar 552 milyon dolarla Almanya aldı. Bu ülkeyi sırasıyla 12 milyar 392 milyon dolarla Birleşik Krallık, 12 milyar 19 milyon dolarla ABD, 9 milyar 835 milyon dolarla İtalya ve 8 milyar 674 milyon dolarla Irak takip etti. İlk 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın yüzde 29,7'sine karşılık geldi.
Eylülde ithalatta ise ilk sıra Çin'in oldu. Çin'den yapılan ithalatın tutarı 4 milyar 264 milyon dolar olarak hesaplanırken, bu ülkeyi 3 milyar 247 milyon dolarla Rusya, 2 milyar 363 milyon dolarla Almanya, 1 milyar 485 milyon dolarla Birleşik Arap Emirlikleri ve 1 milyar 465 milyon dolarla ABD izledi. İlk 5 ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın yüzde 43,5'i olarak belirlendi.
Ocak-eylül dönemindeki ithalatta da ilk sırada 36 milyar 754 milyon dolarla Çin yer aldı. Bu ülkeyi 31 milyar 801 milyon dolarla Rusya, 22 milyar 273 milyon dolarla Almanya, 12 milyar 742 milyon dolarla ABD ve 11 milyar 687 milyon dolarla İtalya takip etti. İlk 5 ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın yüzde 43,1'i olarak hesaplandı.
Teknoloji yoğunluğuna göre dış ticaret verileri
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre, eylülde bir önceki aya kıyasla ihracat yüzde 4,3 azalırken, ithalat yüzde 8,2 arttı. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre de eylülde geçen yılın aynı ayına kıyasla ihracat yüzde 0,4 azalırken, ithalat yüzde 5,1 artış kaydetti.
Teknoloji yoğunluğuna göre dış ticaret verileri, "ISIC Rev.4" sınıflaması içinde yer alan imalat sanayisi ürünlerini kapsıyor. Eylülde bu sınıflamaya göre imalat sanayisi ürünlerinin toplam ihracattaki payı yüzde 94,5 oldu. Yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayisi ürünleri ihracatı içindeki payı yüzde 3,1 olarak kayıtlara geçti.
Ocak-eylül döneminde ISIC Rev.4'e göre imalat sanayisi ürünlerinin toplam ihracattaki payı yüzde 94,5'i, yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayisi ürünleri ihracatı içindeki payı yüzde 3,7'yi buldu.
Eylülde imalat sanayisi ürünlerinin toplam ithalattaki payı, yüzde 85 olarak belirlendi. Yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayisi ürünleri ithalatı içindeki payı yüzde 12,5 olarak kaydedildi.
Ocak-eylül döneminde imalat sanayisi ürünlerinin toplam ithalattaki payı yüzde 81,5, yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayisi ürünleri ithalatı içindeki payı da yüzde 11,3 olarak kayıtlara geçti.
Özel Ticaret Sistemi verileri
Özel Ticaret Sistemi'ne göre de eylülde ihracat, geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 3 artarak 20 milyar 550 milyon dolar oldu. İthalat da yüzde 10,6 artışla 28 milyar 22 milyon dolara çıktı.
Eylülde dış ticaret açığı yüzde 38,7 artarak 5 milyar 388 milyon dolardan 7 milyar 472 milyon dolara ulaştı. İhracatın ithalatı karşılama oranı, Eylül 2024'te yüzde 78,7 iken bu yılın aynı ayında yüzde 73,3'e geriledi.
Özel Ticaret Sistemi'ne göre ihracat, ocak-eylül döneminde geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 4,4 artarak 182 milyar 42 milyon dolar, ithalat yüzde 6,6 yükselişle 250 milyar 788 milyon dolar olarak belirlendi.
Ocak-eylül döneminde dış ticaret açığı, yüzde 13 artarak 60 milyar 854 milyon dolardan 68 milyar 746 milyon dolara çıktı. İhracatın ithalatı karşılama oranı, Ocak-Eylül 2024 döneminde yüzde 74,1 iken bu yılın aynı döneminde yüzde 72,6'ya geriledi.
