ABD'nin savaşa dahil olmasıyla başta Rusya olmak üzere Çin, Fransa ve Almanya'dan peşi sıra açıklamalar geldi.
Kremlin'den rejim değişikliği söylemlerine yanıt
İran-İsrail savaşının gidişatına ilişkin konuşan Kremlin Sözcüsü Peskov gerilim sürecinde yükselen rejim değişikliği söylemlerine ilişkin konuştu. Kremlin "Ülke yönetimlerine karar vermek o ülke halkına aittir, üçüncü ülkelere değil" dedi. İran-İsrail savaşının gidişatına ilişkin konuşan Kremlin Sözcüsü Peskov "Her şey İran'ın neye ihtiyacı olduğuna bağlı. Arabuluculuk önerdik. Bu da bir tür destek. Ama ileride her şey, İran'ın neye ihtiyacı olduğuna bağlı olacak" ifadelerine yer verdi.
İki ülke arasındaki iş birliklerine dair konuşan İran Dışişleri Bakanı Arakçi, "Rusya ve İran yaşanan bu gerilimde koordineli pozisyon alıyor" ifadelerine yer verdi.
Çin'den Orta Doğu’da gerilimi düşürme ve siyasi çözüm çağrısı
Çin, ABD'nin İran'daki nükleer tesislere düzenlediği saldırıların ardından taraflara gerilimi yükseltmekten kaçınma ve siyasi çözüm yoluna dönme çağrısı yaptı. Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Guo Ciakun, Pekin'de düzenlenen olağan basın toplantısında ABD'nin İran'a yönelik saldırıları ve Orta Doğu'daki duruma ilişkin değerlendirmede bulundu.
ABD'nin, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansının (UAEA) güvencesi altındaki nükleer tesislere saldırısının Birleşmiş Milletler (BM) Şartı'nın amaç ve ilkeleri ile uluslararası hukuku ihlal ettiğini kaydeden Sözcü Guo, uluslararası toplumun buna seyirci kalmaması gerektiğini söyledi.
Guo, Çin'in Rusya ve Pakistan ile birlikte BM Güvenlik Konseyine (BMGK) İsrail ile İran arasında acil ve koşulsuz ateşkes, sivillerin korunması, uluslararası hukuka saygı ile diyalog ve müzakere çağrısı yapan bir karar tasarısı sunduğunu anımsattı.
Tasarının, uluslararası toplumun güçlü bir çağrısı olan adalet mesajı verdiğini belirten Guo, "Umarız üyeler karar taslağını destekler ve Güvenlik Konseyi uluslararası barışı ve güvenliği koruma işlevini yerine getirebilir" ifadesini kullandı.
Guo, çatışmanın taraflarının, gerilimi daha fazla yükseltmekten kaçınmaları, harp sahasının yayılmasını reddetmeleri ve yeniden siyasi çözüm yoluna dönmeleri gerektiğinin altını çizdi.
Almanya: İran, ABD ile doğrudan görüşmeler yapması için hazır olmalı
Almanya Dışişleri Bakanı Johann Wadephul, İran'ın, ABD ile doğrudan görüşmeler yapması için hazır olması gerektiğini söyledi. Wadephul, Belçika’nın başkenti Brüksel’de Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin dışişleri bakanları toplantısı öncesinde gazetecilere açıklamalarda bulundu.
ABD'nin İran'a yönelik saldırılarına değinen Wadephul, ihtilafın çözümü için gerçek bir ön koşulun İran'ın ABD ile doğrudan müzakere etmeye hazır olması olduğunu söyledi. Wadephul, İran’ın, nükleer silahlanmasını dünyanın kabul etmeyeceğini anlaması gerektiğini dile getirdi. Nükleer silahların sınırlandırılması konusunda tüm ülkelerin çıkarı olduğunu vurgulayan Wadephul, bunun görüşmelerde ele alınması gerektiğini ifade etti. Wadephul, "Müzakere edilmiş çözüme ihtiyacımız var. Bu her zamankinden daha acil ve İran'ın, ABD ile doğrudan görüşmeler yapmaya hazır olması gerekiyor" ifadesini kullandı.
Fransa Dışişleri Bakanı: İran’da güç kullanarak rejim değişikliğine gitmek tehlikeli
Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Noel Barrot, İran'da güç kullanarak ve bombalarla rejim değişikliği sağlamanın aldatıcı ve tehlikeli olacağını bildirdi.
Barrot, Avrupa Birliği (AB) dışişleri bakanlarının Brüksel'deki toplantısı öncesi gazetecilere yaptığı açıklamada, İran, Gazze ve Ukrayna meselelerini ele alacaklarını ifade ederek, Orta Doğu'da çatışmanın büyüme riskinden endişe duyduklarını, saldırılara son verilmesi çağrısında bulunduklarını aktardı.
İran'ın nükleer programının Fransa ve Avrupa için bir tehdit oluşturduğunu birçok kez dile getirdiklerini belirten Barrot, "Bu noktada tutumumuz net olsa da hiçbir sorunun kalıcı çözümü askeri yolla sağlanamaz. Tek çözüm müzakeredir." dedi.
Barrot, AB'nin müzakereler için deneyimlerini paylaşabileceğini ifade ederek, "İran'da zorla rejim değişikliğine gidecek tüm girişimleri reddediyoruz. Böyle bir değişimin güç kullanarak ve bombalarla sağlanmasını düşünmek aldatıcı ve tehlikeli olur. Halkların kendi kaderini tayin etme hakkına inanıyoruz" değerlendirmesinde bulundu.
Fransa Dışişleri Bakanı, ABD'nin İran'a yönelik saldırıların planlaması ve icrasına katılmadıklarını kaydederek, tüm taraflara itidal çağrısını yineledi.
